Twilight Zone
Zinspelen op HOOP
Zinspelen op HOOP | Op 12 maart 2020 rondden Chené Swart en ik een tweedaagse training af voor Storyweavers bij Iedereen Verdient Vakantie. We waren te gast in Cultuurhostel BedMuzet in het verrassend mooie Lier, toen de berichten over Corona-maatregelen elkaar in een steeds sneller tempo opvolgden. Korte tijd later volgde de ene na de andere afgelasting van groepswerk dat we nog voor de boeg hadden.
De aangekondigde (zachte) lockdown in België en de ook steeds duidelijker om zich heen grijpende epidemie in Zuid-Afrika maakten een abrupt einde aan ons werk samen. We konden niet anders dan huiswaarts keren en ons bekommeren om onze geliefden.
In de weken die volgden, probeerden we in lange dialogen betekenis te geven aan wat ons overkwam. Chené in Pretoria. Griet in Bilzen. Turend naar elkaar via kleine digitale schermen proberen twee vrouwen zin te geven aan een leven dat er niet langer is. Aan een 'normaal' dat wellicht nooit meer op dezelfde manier weerkeert. In de tekst die volgt, geven we een glimp van wat het kan betekenen om mens te zijn in deze tijd.
Wat zullen we zien? Wat zullen we doen? Wie zullen we worden?
Versnelling ongezien
Met een enorme kracht katapulteerde de Covid-19 pandemie de mensheid in een ongeziene versnelling. Supersnel onze geliefden rond ons verzamelen, razende gedachten de baas proberen te blijven, bevende lichamen tot rust ademen. De plotse isolatie staat dwars op het normale leven. Sommigen gooiden in amper één dag hun werk om tot thuiswerk. Anderen verloren hun werk. Nog anderen geven nu het uiterste van zichzelf voor de gemeenschap. Voor de meest kwetsbare mensen.
Er kwam een verwarde tijdsbeleving bij ons wonen. Gebeurtenissen volgen elkaar zo snel op dat hun betekenis amper tot onze geest kan doordringen. We proberen een nieuwe invulling aan goed nabuurschap te geven. We zoeken hoe we er voor anderen kunnen zijn. En intussen doen we pogingen om zin te geven aan wat er met ons en onze wereld gebeurt. Hopend dat we bij elke nieuwe maatregel en ieder alarmerend nieuwsbericht kunnen blijven steunen op onze overlevingsdrang. We voelen hoe shock, verdriet, angst, schuldgevoel, stress, liefde, afhankelijkheid, eenzaamheid en zelfs een vreemde vorm van vreugde ons beurtelings bezoeken.
De plek waar nog nét licht bij kan
Er is iets vreemd aan de hand met deze tijd. We tasten in het donker, want voor deze situatie hebben we geen herinnering, plan of draaiboek. En tegelijk is er licht, want sprankels schoonheid en hoop bereiken ons. Wanneer we lijken te zinken naar de diepste plek in de oceaan waar het licht nog bij kan, verschijnt de mysterieuze twilight zone. De schemerzone: de plek tussen donker en licht.
Hoe kunnen we leven in het licht van de schemerzone, nu we ons doorheen deze vreemde tijd bewegen? In zijn lied Anthem zingt Leonard Cohen 'There is a crack in everything, that is how the light gets in.' In alles zit een barst, dat is de plek waar het licht binnenkomt. Hoe kunnen de schemer en het licht onze metgezellen zijn wanneer ze in de diepe waters schijnen en doorheen de barsten breken?
Alsof alles anders wordt
We lijken nu gedwongen te worden op verschillende kruispunten tegelijk te staan: persoonlijk en in onze gemeenschappen. Op kruispunten waar we moeten kiezen voor de ander. De geliefde ander: onze kinderen, ouders, familie, vrienden en buren. Maar ook - meer dan ooit misschien - de anonieme ander. De mens die we niet kennen en waarover we wel bekommerd zijn: de kwetsbare mensen, de zieken, de mensen in de zorg, de mensen die het land doen draaien. Op die kruispunten kunnen we kiezen voor het licht van onze verbondenheid, zoals het door de barsten schijnt. Het licht nodigt ons uit om op een nieuwe toon met elkaar te resoneren. Het licht nodigt ons uit om samen anders te klinken in deze nieuwe wereld waaraan we nu deelnemen. Elk vanuit onze eigen bubbel.
Elkaars getuigen worden
Het licht roept ons als getuigen van elkaars ontdekkingstochten doorheen de twilight zone. Zodat we opnieuw onze plekken kunnen zien en waarderen. De ruimtes waarin we leven, de schoonheid, kunst, spiritualiteit die ons leven zin geeft. De aarde, onze gemeenschap, vriendschappen en onze verbondenheid met alle leven. Het licht herinnert ons eraan waar we hoop kunnen vinden. Hoop en troost. Kracht en verbeelding. Het licht toont ons hoe ons verlangen naar gezondheid, veiligheid en welzijn een reis wordt naar gemeenschappelijk welzijn. Het roept ons op om onze plek in te nemen in het relationele netwerk van de mensheid. Zoekend als nooit voorheen hoe wat we doen en niet doen ook de ander aanraakt, alles beïnvloedt.
Het licht vraagt ons:
Hoe maken we betekenis van 'Ons' in deze tijd?
De glinstering van licht breekt door de barsten en de diepste waters wanneer we ons doorheen deze tijd bewegen. Met in onze handen het geschenk van wat wij kunnen geven vanuit onze plek, onze ervaring en onze hoop voor de wereld. Als we de moed vinden om onze talenten in te zetten voor de gemeenschap, verschijnen glimpen van de toekomst. Misschien zelfs glimpen van wat het goede leven werkelijk kan zijn.
Vertellen, luisteren is het licht doen schijnen
De schemering en het licht vragen ons om hun vonken te zien. Om erover te praten, erover te vertellen aan anderen en die verhalen te weven in de barsten en de diepste waters. Daar komen de Storyweavers! De ogen, oren, stemmen die verwonderd willen ontdekken en vertellen wat er onder de oppervlakte aan het groeien is. Waar schoonheid huist. En moed. En veerkracht. En hoop natuurlijk. Want het licht wil verteld worden. Niet omwille van zichzelf, maar om de troost die het kan bieden. Het licht brengt stralen van moed die dan gezamenlijk kunnen schijnen over wat klaar is om, ooit, in de schijnwerpers te staan.
Wanneer we doorheen deze schemerzone bewogen zullen hebben...
Wat zullen we zien?
Wat zullen we doen?
Wie zullen we worden?
Chené Swart
Dit bericht verscheen eerder op verbindjeverhaal,
de verhalenverzameling van Iedereen Verdient Vakantie